Osmangazi Belediyesi
Yıldırım Belediyesi
Av. Maide Selen İlhan
Köşe Yazarı
Av. Maide Selen İlhan
 

Pandemi döneminde karşılıksız çek düzenleme suçu

Çekte ödeme, çekin ibrazı ile mümkündür. Karşılıksız çek ise, yetkili hamil tarafından tahsil edilmek üzere bankaya ibraz edilmesine karşılık çekin bağlı bulunduğu hesapta, çek üzerinde yazılı tutarda ödemeyi mümkün kılan bakiyenin bulunmaması hali, çekin herhangi bir karşılığının bulunmaması halinde çekin sahip olacağı hukuki niteliktir.   5941 sayılı çek Kanunu’nun 5’nci maddesi kapsamında karşılıksız çek keşide etme suçunun  yaptırımları düzenlenmiştir. Şöyle ki, yasal ibraz süresi içerisinde çekle ilgili “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında hamilin şikayeti üzerine, bin 500 güne kadar adli para cezasına hükmedilebilecektir. Ancak, hükmedilecek adli para cezası; çek bedelinin karşılıksız kalan miktarından az olmayacaktır.     Bununla birlikte, keşideci veya sorumlu kişi hakkında çek düzenleme ve çek hesaba açma yasağına da hükmedebilir. Kişi hakkında eğer önceden mevcut çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına ilişkin hüküm bulunuyorsa bu yasaklamanın devamına da hükmedilebilir.   Karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme suçu şikayete tabi olup; şikayet hakkı, kişiye sıkı sıkıya bağlı ve devredilemez bir hak olması sebebiyle yalnızca çeki bankaya ibraz eden yetkili hamile tanınmıştır. Şikayet süresi, çekin yetkili hamil tarafından bankaya ibraz edildiği tarihten itibaren 3 aydır ve karşılıksız çeki düzenleyen kişinin çek bedelini hamile ödemesi durumunda, yapılan ödemenin yargılamanın devam ettiği mahkemeye bildirilmesine müteakip şikayet düşmektedir. Bu hususta görevli mahkeme icra ceza mahkemeleri, yetkili mahkeme ise çek hesabı sahibinin yahut şikayetçinin yerleşim yeri mahkemesi ile çekin bankaya ibraz edildiği veya çek hesabının açıldığı banka şubesinin bulunduğu yer mahkemesidir.   5’nci maddenin devamında ise ; Birinci fıkra uyarınca verilen adli para cezalarının ödenmemesi durumunda, bu ceza, 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 106 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan kamuya yararlı bir işte çalıştırma kararı verilmeksizin doğrudan hapis cezasına çevrilir, hükmü yer almaktadır.    COVİD-19 nedeni ile işletmeler, şirketler uzunca süre ticari faaliyetlerinin sona ermesi, düşüşe geçmesi nedeniyle ekonomik sıkıntıya girmiştir. Bankalar nezdinde nakit kaynağı bulunmayan bu kişiler yazımızda belirtmiş olduğumuz yaptırımlar ile karşı karşıya kalmıştır.  Tüm bu ekonomik sebeplerle, Torba Kanun’un 49. maddesi ile 14/12/2009 tarihli ve 5941 sayılı Çek Kanunu’na  geçici madde eklenmiştir. Bu madde ile borçluların bir süre de olsa rahatlaması ve pandeminin etkisi azalmasıyla ticari hayata geri döndüklerinde borçların ödenmesi amaçlanmaktadır.    Geçici Madde 5; (1) 5’nci maddede tanımlanan ve 24/3/2020 tarihine kadar işlenen suçtan dolayı mahkûm olanların cezalarının infazı, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla durdurulur.  Hükümlü tahliye tarihinden itibaren en geç üç ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini alacaklıya ödemek zorundadır. Kalan kısmını üç aylık sürenin bitiminden itibaren ikişer ay arayla on beş eşit taksitle ödemesi durumunda mahkemece, ceza mahkumiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilir. Hükümlü, tahliyesinden itibaren en geç üç ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının  yüzde 10’unu (onda birini) alacaklıya ödemezse alacaklının şikâyeti ile yine hükmü veren Mahkemece hükmün infazının devamına karar verilecektir ibaresine yer verilmiştir.   
Ekleme Tarihi: 18 Mayıs 2021 - Salı

Pandemi döneminde karşılıksız çek düzenleme suçu

Çekte ödeme, çekin ibrazı ile mümkündür. Karşılıksız çek ise, yetkili hamil tarafından tahsil edilmek üzere bankaya ibraz edilmesine karşılık çekin bağlı bulunduğu hesapta, çek üzerinde yazılı tutarda ödemeyi mümkün kılan bakiyenin bulunmaması hali, çekin herhangi bir karşılığının bulunmaması halinde çekin sahip olacağı hukuki niteliktir.


 

5941 sayılı çek Kanunu’nun 5’nci maddesi kapsamında karşılıksız çek keşide etme suçunun  yaptırımları düzenlenmiştir. Şöyle ki, yasal ibraz süresi içerisinde çekle ilgili “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında hamilin şikayeti üzerine, bin 500 güne kadar adli para cezasına hükmedilebilecektir. Ancak, hükmedilecek adli para cezası; çek bedelinin karşılıksız kalan miktarından az olmayacaktır.  

 

Bununla birlikte, keşideci veya sorumlu kişi hakkında çek düzenleme ve çek hesaba açma yasağına da hükmedebilir. Kişi hakkında eğer önceden mevcut çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına ilişkin hüküm bulunuyorsa bu yasaklamanın devamına da hükmedilebilir.

 

Karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme suçu şikayete tabi olup; şikayet hakkı, kişiye sıkı sıkıya bağlı ve devredilemez bir hak olması sebebiyle yalnızca çeki bankaya ibraz eden yetkili hamile tanınmıştır. Şikayet süresi, çekin yetkili hamil tarafından bankaya ibraz edildiği tarihten itibaren 3 aydır ve karşılıksız çeki düzenleyen kişinin çek bedelini hamile ödemesi durumunda, yapılan ödemenin yargılamanın devam ettiği mahkemeye bildirilmesine müteakip şikayet düşmektedir. Bu hususta görevli mahkeme icra ceza mahkemeleri, yetkili mahkeme ise çek hesabı sahibinin yahut şikayetçinin yerleşim yeri mahkemesi ile çekin bankaya ibraz edildiği veya çek hesabının açıldığı banka şubesinin bulunduğu yer mahkemesidir.

 

5’nci maddenin devamında ise ; Birinci fıkra uyarınca verilen adli para cezalarının ödenmemesi durumunda, bu ceza, 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 106 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan kamuya yararlı bir işte çalıştırma kararı verilmeksizin doğrudan hapis cezasına çevrilir, hükmü yer almaktadır. 

 

COVİD-19 nedeni ile işletmeler, şirketler uzunca süre ticari faaliyetlerinin sona ermesi, düşüşe geçmesi nedeniyle ekonomik sıkıntıya girmiştir. Bankalar nezdinde nakit kaynağı bulunmayan bu kişiler yazımızda belirtmiş olduğumuz yaptırımlar ile karşı karşıya kalmıştır.  Tüm bu ekonomik sebeplerle, Torba Kanun’un 49. maddesi ile 14/12/2009 tarihli ve 5941 sayılı Çek Kanunu’na  geçici madde eklenmiştir. Bu madde ile borçluların bir süre de olsa rahatlaması ve pandeminin etkisi azalmasıyla ticari hayata geri döndüklerinde borçların ödenmesi amaçlanmaktadır. 


 

Geçici Madde 5; (1) 5’nci maddede tanımlanan ve 24/3/2020 tarihine kadar işlenen suçtan dolayı mahkûm olanların cezalarının infazı, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla durdurulur.  Hükümlü tahliye tarihinden itibaren en geç üç ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini alacaklıya ödemek zorundadır. Kalan kısmını üç aylık sürenin bitiminden itibaren ikişer ay arayla on beş eşit taksitle ödemesi durumunda mahkemece, ceza mahkumiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilir. Hükümlü, tahliyesinden itibaren en geç üç ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının  yüzde 10’unu (onda birini) alacaklıya ödemezse alacaklının şikâyeti ile yine hükmü veren Mahkemece hükmün infazının devamına karar verilecektir ibaresine yer verilmiştir. 

 

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve ekosektor.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.